Sociaal domein

In Leudal moet iedereen zich thuis kunnen voelen en meedoen naar vermogen. De behoefte en talent(ontwikkeling) van inwoners staan hierbij centraal. De uitgangspunten die we hierbij hanteren, zijn de eigen kracht en ‘samenkracht’ van de inwoners, een goed samenwerkend voorliggend veld voor lichte ondersteuning, maar daarnaast ook maatwerkvoorzieningen en specialistische zorg. Zo zorgen we ervoor dat iedereen passende ondersteuning krijgt. In 2024 hebben we hier verder uitvoering aan gegeven waarbij we met name oog hebben gehad voor de transformatie van dure geïndiceerde zorg naar lokale vrije toegankelijk zorg. Dat heeft onder andere geleid tot uitbreiding van het aantal activiteiten voor mensen met dementie en hun mantelzorgers, uitbreiding van het aantal praktijkondersteuners bij huisartsen en een woonzorganalyse op Midden-Limburgs niveau vastgesteld die in 2025 zal leiden tot een lokale woonzorgvisie.

Samenwerking (Noord en) Midden-Limburg
In 2024 hebben we geïnvesteerd in de samenwerking tussen de gemeente Leudal, Nederweert en Weert (Midden-Limburg West) en in de samenwerking met de gemeenten Midden-Limburg Oost en Noord-Limburg. Binnen het sociaal domein hebben we gewerkt aan een efficiënter manier van samenwerken en het vergroten van ons zorgaanbod zodat onze inwoners nog betere en passende ondersteuning krijgen. De bestuurders van alle Noord- en Midden-Limburgse gemeenten hebben besloten om een kwartiermaker in te zetten om de mogelijkheid en eventuele uitbreiding van de samenwerking tussen Noord- en Midden-Limburg binnen het gehele sociale domein te verkennen. De kwartiermaker start in 2025 zijn onderzoek en stelt een onderzoeksrapport op.

Zorgboulevard
Met 14 zorg- en welzijnspartijen is gezamenlijk het manifest zorgboulevard opgesteld. Hierin hebben de samenwerkende partijen afspraken gemaakt over goed bereikbare zorg, dicht bij de inwoner. Uitgangspunten daarbij zijn: Positieve gezondheid, preventie en een zorgzame gemeenschap.

Mensontwikkelbedrijf (MOB)/re-integratie
Binnen het MOB wordt in het kader van inburgering de Module Arbeid en Participatie (MAP) aangeboden. In totaal zijn in 2024 achttien personen gestart aan MAP. Ook in 2024 zijn bij het MOB taallessen voor inburgeraars en statushouders die al langer in Leudal gevestigd zijn, uitgevoerd.
In 2024 hebben 99 mensen een voorziening naar werk of naar participatie gehad. 99 mensen hebben een WSW dienstbetrekking bij Westrom, de Risse of NLW. 27 mensen krijgen begeleiding op de werkplek via een jobcoach.

In 2024 is de bedrijfsvoering van GR Westrom beëïndigd overgenomen door gemeente Roermond onder de nieuwe naam Doon. We hebben daarom onderzocht wat dit betekent voor de doorontwikkeling van ons MOB. In het voorjaar van 2025 wordt de uitkomst hiervan verwacht.  

Inburgering
Achttien personen zijn met inburgering gestart in 2023. Zie MOB voor taallessen en MAP.

Levensonderhoud
In 2024 is ingezet op verlaging van het aantal te verstrekken uitkeringen. Het uitkeringsbestand is gedaald van 327 in 2023 naar 317 in 2024. Gedurende het jaar zijn uiteraard ook weer mensen ingestroomd. De daling is bewerkstelligd door het verhogen van de uitstroom naar reguliere banen en door het stijgen van het aantal mensen met banen met loonkostensubsidie. Er heeft een uitstroom van 105 personen plaatsgevonden waarvan 41 naar werk. Het aantal banen met een loonkostensubsidie is in 2024 gedaald van 71 in 2023 naar 67 in 2024.

Armoedebeleid
In 2023 is het uitvoeringsprogramma minima- / armoedebeleid 2023-2025 vastgesteld. In 2024 is hier vervolg aan gegeven.

• In 2024 is gestart met het organiseren van netwerkbijeenkomsten voor professionele lokale en regionale partners die werkzaam zijn op het gebied van armoede, in de vorm van een netwerklunch in het gemeentehuis. Zo willen we kortere lijntjes binnen de hulpverlening bewerkstelligen. Dit netwerk staat bekend als “Samen Werken Leudal” en is een uitwerking van de feedback opgehaald bij de armoedeconferentie van 2023.
• Het Financieel Informatie Punt (FIP) heeft een nieuwe naam gekregen, namelijk ’t Vraagpunt. Het aantal Vraagpunten is in 2024 uitgebreid met twee, een bij het MensOntwikkelBedrijf en een in Grathem. Omdat er te weinig aanloop was in Ittervoort is ’t Vraagpunt daar beëindigd.
• In 2024 is vanuit preventief oogpunt gestart met Kwikstart. Kwikstart is een app/website voor jongeren die 18 worden. Hierop kunnen jongeren die 18 worden inzien wat er voor hun verandert vanaf hun 18de verjaardag. Er is een pagina voor Leudal ingericht waarop specifieke informatie staat met betrekking tot regelingen binnen onze gemeente. In 2025 informeren we actief onze jongeren hierover.
• Stichting Urgente Noden (SUN) is sinds 2024 operationeel binnen gemeente Leudal. Inwoners met urgente noden uit de samenwerkende gemeenten die niet (of niet tijdig) een beroep kunnen doen op een voorliggende voorziening kunnen terecht bij SUN Midden-Limburg. SUN is er voor inwoners die tussen wal en schip zijn geraakt en/of in de armoedeval raken. Door de ondersteuning van SUN wordt de kwaliteit van leven voor inwoners met urgente noden verbeterd.
• In 2022 is het Leudals Taalakkoord ondertekend door Stichting Lezen en Schrijven, Bibliocenter, Synthese en de gemeente. Net als in 2023 is ook in 2024 het aantal partners verbonden aan het Leudals Taalakkoord uitgebreid. Zo zijn DFO ‘20, Huisartsenpraktijk Baexem, Dorpsraad Kelpen-Oler, Huiskamer Baexem en de Rabobank partners geworden binnen het Leudals Taalakkoord. Zij zetten zich in voor de aanpak van laaggeletterdheid in hun organisatie. Daarnaast zijn 38 personen, waarvan vier NT1’ers en 34 NT2’ers, gestart met het verbeteren van hun taalvaardigheden via Bibliocenter.  
• In 2022 is door de Rijksoverheid de energietoeslag in het leven geroepen voor huishoudens die onder het bestaansminimum vallen. In 2022 is gestart met de uitvoering hiervan, dit is afgerond in 2023. In totaal waren dit 927 uitkeringen. Ook in 2023 konden huishoudens gebruik maken van de energietoeslag. De uitvoering hiervan is gestart in 2023 en liep door in 2024. In totaal zijn er tussen december 2023 en april 2024 130 uitkeringen toegekend.  
• In 2024 is de samenwerking tussen de verschillende partijen binnen de vroegsignalering van schulden versterkt. Daarbij zijn de afspraken in het convenant vroegsignalering geëvalueerd en is de samenwerking geïntensiveerd tussen de verschillende partijen. Om meer mensen te bereiken binnen de vroegsignalering van schulden is in 2024 geëxperimenteerd met het gebruik van verschillende contactmethoden: bellen, huisbezoek, e-mail en een kaartje. Dit heeft geleid tot het beter bereiken van de doelgroep. Dit zetten we voort. Samen met het Algemeen Maatschappelijk Werk, Verder, Synthese en de woningcorporaties zijn een aantal verbeterpunten geconstateerd binnen de aanpak van schulden en de vroegsignalering. Deze verbeterpunten worden in 2025 verder uitgewerkt.
• In 2024 is de Leudalse Geldwijzer huis-aan-huis verspreid bij alle inwoners van de gemeente Leudal. In deze krant staan verschillende tips over omgaan met geld. Ook geeft de krant een breed inzicht in lokale hulpmogelijkheden, regelingen, en zowel professionele als vrijwillige (schuld)hulpverleners die in onze gemeente beschikbaar zijn.

Wmo
In 2024 hebben we een vervolg gegeven aan de (nieuwe) contracten voor hulp bij het huishouden en Wmo begeleiding en het inzetten van de structurele overleggen met de grootste aanbieders. Hierdoor hebben we meer sturing kunnen geven aan de inzet voor passende en betere ondersteuning, zo preventief mogelijk, zo kort mogelijk en zo lang als nodig. Het vergroten van de zelfredzaamheid van inwoners bevordert de leefbaarheid en de sociale cohesie in de samenleving.

Toegang Wmo
De toegang - de klantregisseurs van Uitvoering Sociaal Domein - bepaalt een groot gedeelte van het gebruik aan voorzieningen (indicaties). Daarmee heeft de toegang gestuurd op het terugverwijzen van ondersteuningsvragen die in het voorliggende veld kunnen worden opgepakt alsook op het tijdig afschalen van ondersteuning die door lichtere vormen kan worden vervangen. Daarnaast heeft de toegang zich ook intensief ingezet om de wachtlijsten binnen de Wmo terug te dringen. Eind 2024 was daarmee de wachttijd teruggebracht naar de norm van 2 weken die we hanteren.

Mantelzorg en vrijwilligers
Als Dementievriendelijk Leudal hebben we samen met onze vrijwilligers en (zorg)partners ingezet op het organiseren van veel (nieuwe) activiteiten voor onze mantelzorgers en vrijwilligers, zoals cursussen, sportactiviteiten bij een sportschool, informatiebijeenkomsten en andere ontmoetingsmomenten. De jaarlijkse aandacht en waardering voor onze mantelzorgers vond in 2024 weer fysiek plaats en werd opnieuw zeer gewaardeerd.

Hulp bij het huishouden en begeleiding volwassenen
De invoering van het abonnementstarief die is ingegaan per 1 januari 2019 blijft een aanzuigende werking hebben op maatwerkvoorzieningen in de Wmo. Concreet heeft zich dit vertaald in een toename van het aantal meldingen en aanvragen binnen de Wmo. Met name op het gebied van huishoudelijke hulp zien we een lichte maar blijvende stijging van de aanvragen. Leudal had gemiddeld in 2024 2% meer cliënten (zeven personen) dan in 2023 voor begeleiding zorg in natura.
Ook waren er gemiddeld 5% meer cliënten (43 personen) met een indicatie voor hulp bij het huishouden zorg in natura dan het jaar ervoor.

Opvang en beschermd wonen volwassenen
De samenwerkende gemeenten hebben binnen de voorzieningen voor beschermd wonen en maatschappelijke opvang een gezamenlijk regionale beleidsagenda opgesteld met daarbij regionale uitvoeringsafspraken die in 2025 verder uitgevoerd zullen worden. Aan de hand van deze vastgestelde beleidsagenda en de uitvoeringsafspraken blijven de kwaliteit en continuïteit van deze dienstverlening gewaarborgd binnen iedere gemeente.

Het afgelopen jaar hebben we ook geïnvesteerd in het onderzoeken van nieuwe mogelijkheden voor de inzet van nog betere en passende ondersteuning voor onze jongeren. Hieruit is een succesvolle pilot in Roggel ontstaan voor jongeren met een (zware) ondersteuningsbehoefte in combinatie met het o.a. leren zelfstandig wonen. Deze pilot wordt inmiddels in meerdere gemeenten binnen Noord en Midden Limburg verder uitgezet en wordt uitgevoerd in samenwerking met een aantal van onze gecontracteerde zorgaanbieders.

Opvang ontheemden uit Oekraïne
Per 15 mei 2024 is de gemeentelijke opvanglocatie voor Oekraïense vluchtelingen in Haelen (80 plekken) gesloten. De daar opgevangen Oekraïense vluchtelingen zijn verhuisd naar de nieuwe gemeentelijke opvanglocatie op het Widdonckterrein in Heibloem (80 plekken). De gemeente huurt twintig woonunits voor een periode van twee jaar van Wonen Zuid. Na deze periode worden de woningen beschikbaar gesteld aan inwoners van onze gemeente die een huurwoning zoeken.
Daarnaast zijn in 2024 143 Oekraïense vluchtelingen opgevangen in de particuliere opvang. Hiervan zijn uiteindelijk 30 personen weer vertrokken uit de gemeente.

We zijn in 2024 gestart met de voorbereiding tot het innen van de eigen bijdrage aan Oekraïense vluchtelingen verblijvend op de gemeentelijke opvang. De eerste vordering zal plaatsvinden in 2025.

Kansrijke Start 
Het actieprogramma Kansrijke Start benadrukt het belang van de eerste 1000 dagen voor een gezonde, veilige en kansrijke ontwikkeling van een kind. De wijze waarop de regio Noord- en Midden-Limburg invulling geeft aan Kansrijke Start is uitgewerkt in een regionaal uitvoeringsplan 2020-2026. Deze regionale aanpak is gestoeld op het versterken van de samenwerking tussen het medisch en sociaal domein. 

Het doel was om in 2024 zowel voor zorgprofessionals als voor (aanstaande) ouders producten te leveren. Hierbij was de regionale aanpak helpend bij de implementatie. Zo kwam onder meer het aanvragen van babystartpakketten van de Stichting babyspullen sinds 2024 regionaal beschikbaar. Middels een subsidie vanuit het IZA zijn we in 2024 gestart aan een adviesnotitie met betrekking tot de regionale implementatie Gezamenlijk Inschatten Zorg (GIZ). De GIZ wordt ingezet als instrument binnen het programma Kansrijke Start om zorgbehoefte van kwetsbare (aanstaande) ouders en kinderen op tijd in kaart te brengen en zo bij te dragen aan een goede start voor elk kind.

Samenhang jeugdhulp - onderwijs 
Zowel onderwijs als jeugdhulp staat voor een grote opgave. Het onderwijs wil met inclusief onderwijs het onderwijs passend maken voor elk kind. Jeugdhulp staat voor de uitdaging om nog integraler te werken, kwaliteit te verbeteren en dat tegen een betaalbare prijs. De 7 Midden-Limburgse gemeenten zijn in gezamenlijkheid met Samenwerkingsverbanden en de MBO-instellingen in mei 2024 gestart met het project Samenhang Jeugdhulp Onderwijs Midden- Limburg 2024-2025. Het project bestaat uit verschillende fasen. Fase 1 is in 2024 afgerond en bestaat uit het gezamenlijk opstellen van visie en een samenwerkingsagenda met onderwijs- en jeugdhulppartners. Fase 2, waarin gezamenlijk gewerkt wordt aan de uitvoering van de samenwerkingsagenda, wordt in 2025 aangeboden aan de colleges van Midden-Limburg.

Hervormingsagenda Jeugd
De Hervormingsagenda Jeugdhulp 2023-2028 is na een lang proces van afstemming tussen jongeren, cliëntorganisaties, professionals, aanbieders, gemeenten en het rijk, halverwege 2023 tot stand gekomen. De agenda geeft voor de periode 2023-2028 de koers aan om voor de toekomst te kunnen blijven borgen dat onze meest kwetsbare jongeren de zorg kunnen blijven krijgen die nodig is. De agenda heeft dan ook als doel de knelpunten in de jeugdzorg structureel aan te pakken en het jeugdhulpstelsel financieel houdbaar te houden.  

In 2024 hebben we hier met een aantal concrete zaken uitvoering aan gegeven. Denk aan de toepassing van contractstandaarden, het opstellen van de ontwikkelagenda voor de aanbesteding ambulant/wonen en het Project Samenwerking jeugdhulp-onderwijs Midden-Limburg.

In de Hervormingsagenda Jeugd zijn ook (financiële) afspraken gemaakt tussen rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Onderdeel van deze afspraken is een deskundigencommissie. Deze commissie is onafhankelijk en onderzoekt hoe het gaat met de uitvoering van de Hervormingsagenda en of de inspanningen worden geleverd die zijn afgesproken. Ook bekijkt zij of dit op de langere termijn het gewenste effect heeft op de uitgaven en zo niet, hoe daarmee om te gaan. Onder leiding van Tamara van Ark, presenteerde de commissie op 30 januari 2025 haar tussentijdse advies2. Bij de voorjaarsbesluitvorming van het kabinet wordt besloten of (en zo ja, hoe) de financiële kant van het advies wordt gevolgd.  

Vanuit de Hervormingsagenda Jeugd is ook besloten om structureel in te zetten op Praktijkondersteuners Huisartsen Jeugd (POH-J). In 2024 is dit uitgebreid en worden vijf praktijken ondersteund door een POH-J. De bedoeling is om dit in 2025 verder uit te breiden. Bekostiging staat echter onder druk vanwege tekorten in de gespecialiseerde jeugdhulp.

Toekomstscenario Kind en Gezin
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling, dit is opgenomen in de WMO en in de Jeugdwet. Door regionaal samen te werken willen de gemeenten in de regio Noord- en Midden Limburg in nauwe samenwerking met de partners een sluitende en integrale aanpak voor slachtoffers, daders en direct betrokkenen (zoals kinderen) van huiselijk geweld en kindermishandeling realiseren. In 2023 zijn besluiten genomen om de regionale afspraken te verstevigen met een samenwerkingsovereenkomst. De samenwerkingsovereenkomst bevat afspraken over visie- en beleidsvorming, taken en verantwoordelijkheden en financiële solidariteit. 

In 2024 is door én voor gemeenten en zorg- en veiligheidspartners de regionale visie Samen voor Veilig afgerond. Deze visie borduurt voort op de lijnen van het huidige regionale meerjarenplan  Geweld in Afhankelijkheidsrelaties Noord- en Midden-Limburg (2021) en combineert dat met de inzichten en leidende principes van het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming. Het Toekomstscenario (2021) schetst op hoofdlijnen een nieuwe opzet voor de beschermingsketen, los van de bestaande organisatiegrenzen en met een andere manier van samenwerken tussen gezinnen/huishoudens, professionals en organisaties. De basis onder het toekomstscenario bestaat uit  vier principes: (1) gezinsgericht, (2) rechtsbeschermend en transparant, (3) eenvoudig en (4) lerend. Daarbij wordt uitgegaan van een centrale rol voor het lokale team. Dat lokale team vormt de constante factor in de hulpverlening aan kind, gezin en huishouden waar geweld speelt en is dat ook in de borging van het herstel. De hulpverlener uit het lokale team kan dat niet altijd alleen en trekt waar nodig samen op met professional(s) met specifieke expertise die vanuit zogenoemde regionale veiligheidsteams (RVT) gaan werken. 

In 2024 is ook gewerkt aan de uitwerking van de regionale visie Samen voor Veilig in een meerjarig programmaplan. Met multidisciplinaire werkgroepen is sinds de zomer van 2024 gewerkt aan een praktische vertaling van de visie naar een meerjarig programma. Dit programma biedt duidelijkheid over hoe we van 2025 tot en met 2030 in Noord- en Midden-Limburg in samenwerking uitvoering geven aan de verstevigde aanpak van Geweld in Afhankelijkheidsrelaties. Met het Programma Samen voor Veilig brengen we de basis beter op orde, zodat we nieuwe landelijke ontwikkelingen, zoals het Toekomstscenario als oplossing voor de knelpunten in de jeugdbeschermingsketen, later beter tot uitvoering kunnen brengen. Zowel de visie als het programmaplan worden in 2025 voorgelegd ter besluitvorming. 

We besteden ambulante hulpverlening opnieuw aan 
Met het oog op het behouden van de kwaliteit en, gezien de financiële situatie van enkele aanbieders, het beter borgen van de zorgcontinuïteit, is in het najaar 2024 besloten om het segment Wonen mee te nemen in de aanbesteding Ambulant die voorbereid wordt. De twee jeugdhulpregio’s Midden-Limburg Oost en Midden-Limburg West kiezen ervoor om samen te werken, de aanbesteding van ambulante jeugdhulp en wonen als Midden-Limburg uit te voeren en samen een nieuwe overeenkomst per 1 januari 2026 in te laten gaan.

Gemeentelijk armoedebeleid
De kosten zijn € 101.300 lager dan verwacht. Er is minder geld uitgegeven aan bijzondere bijstand dan begroot. De betalingen per maand fluctueren sterk waardoor een trend lastig is te herkennen. In de tweede raadsrapportage is dit budget bijgesteld, maar nu blijkt dat deze prognose te hoog was.

De kwijtschelding gemeentelijke belastingen is 31.700 lager dan begroot. De begroting is gebaseerd op basis van een prognose van de BsGW. Jaarlijks bij de afrekening ontvangen we van de BsGW het daadwerkelijke bedrag aan kwijtscheldingen.

WWB
Er is meer BUIG subsidie ontvangen vanuit het Rijk dan verwacht. De definitieve beschikking wordt altijd in oktober ontvangen en was € 202.900 hoger dan de voorlopige beschikking. In 2024 is het uitkeringsbestand gedaald met 10 personen. Daarnaast is het aantal personen in de IOAW ook gedaald ten opzichte van 2023. Hierdoor is in totaal € 288.500 minder uitgegeven op de uitkeringen dan begroot.

Per saldo is er een nadeel op de baten en lasten BBZ van € 123.700. Dit wordt voor € 132.800 veroorzaakt doordat meer terugontvangen is van zelfstandigen dan geraamd (voordeel). Hierover moet een gedeelte terugbetaald worden aan het Rijk. Doordat de ontvangsten hoger waren dient ook meer terugbetaald te worden. Dit heeft geleid tot een nadeel ten opzichte van de raming. Tevens heeft er een afwikkeling plaatsgevonden vanuit voorgaande jaren (nadeel). Tot slot bedraagt de afrekening met het Rijk over 2022 € 43.800 nadelig. Dit bedrag moet worden terugbetaald en was niet begroot.

Loonkostensubsidie
In 2024 is het minimumloon omhoog gegaan. Hierdoor is er € 29.000 meer uitgegeven dan geraamd aan loonkostensubsidie.

Inburgering
Via de gecommitteerde reserve is het restant budget van € 99.000 voor Einde Lening, nog Inburgeringsplicht (ELIP), meegenomen naar 2025. In 2025 wordt dit ingezet voor inburgeraars uit de oude wet die onvoldoende geld hebben om de cursus af te maken. Hiervoor zijn de gemeenten zelf verantwoordelijk.

Versterken sociale basis
Op dit onderdeel is er een onderschrijding van de uitgaven van € 172.100. Dit wordt voor € 194.700 veroorzaakt door de afrekening van de brede spuk. Met betrekking tot de brede spuk geldt dat de gemeente op vijftien middelen vanuit het rijk ontvangt. Deze thema's vallen onder de programma's 6 (sport, cultuur en recreatie), 7 (sociaal domein) en 8 (volksgezondheid en milieu). In eerste instantie worden de rijksmiddelen ingezet voor een aantal specifieke projecten. Indien op het einde van het jaar blijkt dat de rijksmiddelen niet volledig zijn besteed, wordt beoordeeld of in reguliere gemeentelijke budgetten uitgaven zijn geweest die ook toegerekend mogen worden aan de brede spuk. Op deze manier wordt gezorgd dat de terugbetaling aan het rijk zo laag mogelijk is. In 2024 bestaat het bedrag van € 194.700 onder andere uit een deel dekking voor eigen ambtelijke inzet op de diverse projecten en het toerekenen van reguliere uitgaven aan de brede spuk. Daarnaast is er dekking voor de inhuur/salarislasten van de coördinator brede spuk.

Kinderopvang
Het bedrag in de begroting bestaat uit enerzijds subsidies voor het peuterprogramma en anderzijds de sociaal medische indicaties (SMI) inclusief vergoedingen van eigen bijdrage. Het verschil in de begroting en de daadwerkelijke kosten bedraagt € 49.200 voordeel. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de bijdragen voor SMI een stuk lager uitvielen. Het gaat hier om een bedrag van € 29.700. Dit is te verklaren, doordat er minder SMI en vergoeding van eigen bijdrage zijn toegekend. Daarnaast is er een effect van 2023 van € 13.200 voordeel te zien. Dit komt doordat er een afrekening (terug te betalen) heeft plaatsgevonden na het opstellen van de tweede raadsrapportage. Tenslotte zijn de inspecties voor de kinderopvang € 11.900 lager uitgevallen dan vooraf ingeschat.

Algemene voorzieningen lokaal
In het verleden zijn incidentele middelen ontvangen naar aanleiding van Corona die zijn ingezet voor Eén tegen eenzaamheid. Het restant bedrag van € 55.100 wordt via de gecommitteerde reserve meegenomen naar 2025. De regeling loopt tot en met juli 2025.

Eerstelijnsloket Wmo
De inzet van sociaal medische advisering blijkt € 55.700 hoger uit te vallen dan voorzien was tijdens de tweede raadrapportage. In december 2024 zijn er nog een tweetal facturen van totaal ruim € 50.000 ontvangen. Dit was niet voorzien.

Woningaanpassingen
Bij de tweede raadrapportage is de inschatting geweest dat budget voldoende zou zijn. Nu blijkt dat de uitgaven iets hoger zijn, namelijk een overschrijding van € 29.700.  In het budget voor woningaanpassing is geen trend te zien. Dit komt doordat er grote verschillen zijn tussen grote en kleine aanpassingen en het aantal aanpassingen.

Hulpmiddelen
De uitgaven van de reguliere hulpmiddelen vallen € 43.400 lager uit dan de actuele raming. Bij de tweede raadrapportage is het budget bijgesteld met € 55.000 op basis van de uitgaven in het eerste half jaar. Dit blijkt achteraf dus een te hoge bijstelling. De maandelijkse facturatie fluctueert en in de prognose is tevens rekening gehouden met prijsstijgingen. De hulpmiddelen bestaan uit een aantal onderdelen zoals bruikleen, onderhoud, verstrekkingen, incidentele reparatie als gevolg van schade. Op elk van deze onderdelen blijkt dat de daadwerkelijke uitgaven lager zijn geweest dan verwacht.

Huishoudelijke hulp
Huishoudelijke hulp zorg in natura, onderschrijding van € 107.700. In de 2e rarap is er een prognose gemaakt en het budget verhoogd met € 610.000. De prognose was hoger dan de daadwerkelijke uitgaven. De prognose is gemaakt op basis van realisatie januari tot en met april 2024 + realisatie mei – december 2023 tegen gemiddelde prijs 2024.
We zien meer instroom dan is verwacht in 2024 binnen de huishoudelijke hulp. Wel zien we een afname van de PGB indicaties maar een duidelijke stijging binnen de ZIN indicaties.

Begeleiding en dagbesteding Wmo
Begeleiding en dagbesteding zorg in natura onderschrijding van per saldo € 298.900. In de 2e Rarap is een prognose gemaakt en het budget verhoogd met € 430.000. De prognose was hoger dan daadwerkelijk. Prognose is dezelfde methode als bij Huishoudelijke hulp.
Gemiddeld ontving Leudal voor 318 cliënten Wmo begeleiding een factuur. Over 2023 waren dat er gemiddeld 296. Dat is een stijging van ruim 7%. Deze stijging was al zichtbaar in de laatste twee maanden van 2023. Over het hele jaar 2024 was het aantal cliënten per maand redelijk stabiel, met als laagste aantal in juni met 314 en het hoogste aantal in maart met 324.

Beschermd wonen Wmo
Met betrekking tot de pilot jongeren in de knel is per saldo € 58.100 gedeclareerd bij de gemeente Venlo vanuit de IZA gelden (Integraal ZorgAkkoord). Tijdens het opstellen van de tweede raadrapportage was nog niet bekend dat dit mogelijk was.

Opvang ontheemden uit Oekraïne
Het restant van 2023 van € 661.500 wat via de gecommitteerde reserve was overgeheveld naar 2024, is ingezet voor aankoop en bouwrijp maken van de grond en inrichting van de nieuwe opvanglocatie in Heibloem. De aankoop van de grond is (verplicht) geactiveerd en daarom wordt voor het restant van € 454.000 een dekkingsreserve gevormd via de resultaatsbestemming 2024.

Daarnaast ontvangen we over 2024 een specifieke uitkering van het Rijk van € 1.934.100 voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne. Dit bedrag is voornamelijk gebaseerd op normbedragen per opvangplek. Hiervan is € 1.196.400 uitgegeven aan de opvang, zorg, onderwijs, leefgelden, buitengewone kosten van ontheemden uit Oekraïne, het meerdere van het bouwrijp maken van de grond en uitvoeringskosten bij de gemeente. Dit is inclusief € 55.900 van interne uren doorberekend aan de rijksuitkering (uitvoeringskosten). De salarissen van de medewerkers staan op de kostenverdeelstaat. Jaarlijks wordt achteraf bij de rekening bepaald wat de bestede uren zijn. Daarmee blijft in 2024 een restant bedrag van € 737.700 over. Dit bedrag valt vrij in het rekeningresultaat 2024.

Jeugdzorg
Op verschillende onderdelen van de segmenten en budgetten jeugdzorg zijn er over- of onderschrijdingen ten opzichte van de actuele raming. De baten zijn per saldo € 13.100 hoger dan geraamd en de lasten zijn per saldo € 2.000 lager dan geraamd. Per saldo een voordeel van € 15.100. Een aantal grotere afwijkingen in de lasten worden hierna weergegeven:

• Jeugdzorg zorg in natura onderschrijding van per saldo € 111.200. In de 2e raadsrapportage is op basis van de facturatie gegevens t/m juni een prognose gemaakt voor het hele jaar. Uit de realisatie 2024 blijkt dat bij bijvoorbeeld segment 4 vanaf juli het aantal jeugdigen is gedaald van ruim 400 in de eerste maanden, naar minder dan 390 vanaf september. Op het totaal van segment 4 is hierdoor een onderschrijding van € 287.500. Hier staat tegenover dat bij bijvoorbeeld LTA de eerste maanden een daling van het aantal jeugdigen was te zien, maar dat met name vanaf oktober weer meer jeugdigen zorg ontvangen. LTA is zeer specifieke zorg en kent altijd een zeer grillig verloop. Op LTA is een overschrijding van € 136.100.
• Jeugdzorg plus overschrijding van € 42.500. Op basis van de uitgaven tot en met juni is een inschatting gemaakt van de kosten voor jeugdzorg plus. Achteraf blijkt de daadwerkelijk bijdrage hoger dan verwacht.
• Correctie afrekening 2023 GI’s overschrijding € 37.600. In de berekening van de afrekening subsidies 2023 is een fout gemaakt. Dit is pas in januari 2025 geconstateerd en vervolgens ook in de beschikking gecorrigeerd. Hierdoor ontstond er voor Leudal een nabetaling van € 37.600. Dit is nog in de jaarrekening 2024 verwerkt.

Centrum voor jeugd en gezin (CJG)
De uitgaven voor praktijk ondersteuners huisartsen (POH) jeugd van € 64.200 zijn eind 2024 gedeclareerd bij de gemeente Venlo vanuit de IZA gelden (Integraal ZorgAkkoord). Tijdens het opstellen van de tweede raadsrapportage was dit nog niet inzichtelijk.
De onderschrijding van de lasten van € 38.900 wordt veroorzaakt door een lagere afrekening 2023 met het CJG. Dit was pas bekend na de tweede raadsrapportage.